De Fanatec ClubSport DD komt in een ultracompetitief segment: dat van de 'mid-high' direct drive bases gericht op serieuze sim racers, zonder in het extreme topsegment te duiken. Hij belooft een royaal koppel, fijne force feedback en naadloze integratie in het Fanatec ecosysteem, en dat alles met een meer 'plug & play' benadering dan de pure competitie monsters.

De aantrekkingskracht ligt in zijn hybride positionering: sterker en nauwkeuriger dan een instapmodel CSL DD of GT DD Pro, maar toegankelijker - qua vermogen, budget en cockpitvereisten - dan een DD uit het allerhoogste segment. De ClubSport DD richt zich op het hart van de gemeenschap die vaak rijdt, in verschillende disciplines, en die serieuze feedback wil zonder zijn hele leven bezig te zijn met tuning.

Mijn invalshoek is simpel: in hoeverre biedt dit onderstel een echte sprong voorwaarts op het gebied van sensaties in vergelijking met het klassieke middenbereik, en houdt het stand op het gebied van comfort, consistentie en veelzijdigheid op zowel pc als console? Kortom: verandert het echt de manier waarop je rijdt, of is het gewoon een 'leuke maar niet essentiële' upgrade?

Ontwerp en productie

Visueel staat de ClubSport DD in de traditie van Fanatec: compact blok, strakke industriële look, vrij sobere lijnen. In de hand is de eerste indruk heel duidelijk: hij is dicht, solide en serieus. Het chassis straalt stijfheid uit, met een monolithisch gevoel dat meteen vertrouwen geeft als het op een sterke kuip is gemonteerd.

De materialen zijn consistent met het ClubSport-gamma: veel metaal, een strakke algemene afwerking, nauwkeurige montage. Niets voelt hol aan, niets beweegt, zelfs niet als je het stuurwiel forceert. Je kunt voelen dat het onderstel is ontworpen om urenlang rijden met herhaalde belastingen te doorstaan zonder dat het beweegt. "Je krijgt het gevoel dat het tegen een stootje kan, in de positieve zin van het woord.

Wat op het eerste gezicht het meest verrast, is hoe compact hij is voor een basis in deze categorie. De grote blokken van sommige oudere directe aandrijvingen zijn ver te zoeken. Hierdoor past hij heel gemakkelijk in cockpits die niet per se groot zijn, terwijl hij toch een zeer goede indruk van robuustheid geeft. Het kabelbeheer is fatsoenlijk, maar niet perfect: het is nog steeds netjes, maar we hadden graag wat meer begeleiding of integratie gehad om ervoor te zorgen dat alles perfect opgeruimd is.

Wat kleine teleurstellingen betreft, herinneren sommige plastic onderdelen op de voor- en achterpanelen eraan dat dit geen volledig metalen tank is. Niets dramatisch, maar degenen die 100 % aluminium blokken lekker vinden, zullen merken dat Fanatec nog steeds een maatje onder sommige zeer hoogwaardige concurrenten zit als het gaat om het 'solide' aanvoelen. In de praktijk beweegt hij niet, dus het is meer een kwestie van perceptie dan van daadwerkelijke stevigheid.

Vergeleken met een riemaandrijving op instapniveau of in het middensegment is het kwaliteitsverschil duidelijk: stijver, dichter en vooral met minder speling of kleine mechanische storingen. Vergeleken met zeer hoogwaardige directe aandrijvingen lopen we iets achter wat betreft het 'uurwerk'-gevoel, maar voor een product dat gericht is op het grote publiek en liefhebbers is de afweging tussen productie en kosten coherent.

Instellingen, aanpassingen en compatibiliteit

Fanatec blijft trouw aan zijn aanpak: de meeste instellingen worden rechtstreeks op de basis en via de pc-software gemaakt. De interne menu's zijn logisch, met presets die je snel kunt gebruiken. Je navigeert tussen totale kracht, filter, wrijving, demping en een paar geavanceerde parameters waarmee je het karakter van de FFB kunt aanpassen zonder erin te verdwalen.

Wat me opviel was dat de instellingen die 'tellen' vrij snel vast te stellen zijn. Je kunt beginnen met een ClubSport DD preset, de kracht iets verlagen, het filter aanpassen aan je stijl (ruwer of gladder) en binnen een paar minuten heb je al iets heel schoons. Er is een leercurve, vooral als je ver wilt gaan in het aanpassen, maar het is niet ontmoedigend. Je kunt heel snel aan de slag met eenvoudige instellingen en ze dan beetje bij beetje verfijnen.

Op de PC is de basis op zijn best: brede compatibiliteit met de belangrijkste sims, verfijnd profielbeheer, de mogelijkheid om verschillende configuraties op te slaan afhankelijk van de game of zelfs de auto. Voor consolegebruikers is het iets gestructureerder, maar het voordeel van Fanatec is juist deze relatief eenvoudige integratie: je sluit het aan, kiest een preset en je kunt aan de slag. Het is geen plug & pray wereld, het is vrij schoon.

Het ecosysteem is een van de grote verkoopargumenten. De ClubSport DD integreert naadloos met Fanatec sturen, CSL/ClubSport cranksets, shifters, handremmen en meer. Dankzij de quick release kun je in enkele seconden overschakelen van een GT- naar een F1- of rallystuur, zonder merkbaar verlies van stijfheid. Het geeft een echte multidisciplinaire dimensie aan het onderstel. Wat mij betreft is dat waar ik het platform het meest waardeerde: een enkele kern, verschillende setup 'identiteiten'.

Wat schaalbaarheid betreft, fungeert de basis duidelijk als een duurzaam draaipunt in een opstelling. We hebben het hier niet over een instappunt dat ontworpen is om binnen een jaar te worden vervangen. Het koppel en de finesse van de direct aangedreven motor zijn voldoende om de progressie van een rijder of een upgrade van de cockpit of pedalen te ondersteunen, zonder de indruk te wekken de rest te beperken. Het is meer een basismodel dat je lang kunt houden, zelfs als dat betekent dat je alles eromheen moet upgraden.

Sensaties op het spel

Op de baan toont de ClubSport DD al snel zijn karakter: hij is strak, precies en gedetailleerd, zonder standaard bruut te zijn. De beschikbare kracht is meer dan genoeg om racketklappen, gripverlies en grote zwaaien over te brengen, maar de basis probeert je armen er niet af te rukken tenzij je daarom vraagt in de instellingen. Er is een goede balans tussen fysieke onderdompeling en controle.

Wat betreft de FFB is precisie het sterke punt. Kleine bewegingen rond het midden zijn scherp, zonder voelbare dode zone. Wanneer de auto begint te slippen, geeft het stuurwiel dit al in een vroeg stadium aan met een progressief signaal. Je begrijpt meteen wat de auto doet. Vergeleken met een minder krachtige directe aandrijving op instapniveau, win je aan leesbaarheid en nuance, niet alleen aan rauw geweld.

In snelle bochten neemt de belasting op het stuurwiel zeer lineair toe. Je voelt de drukoverdracht, de compressie van de ophanging en de spanning op de banden. Het koppel van de motor houdt het gewicht in de handen zonder ze te verzadigen, wat enorm helpt om een nauwkeurig traject aan te houden. Bij zware downforce in GT's of prototypen geeft het je een geweldig gevoel om de auto op het circuit te 'zetten', met een zeer stabiele besturing.

Grip aflezen is een ander belangrijk punt. Wanneer je iets te hard instuurt en de voorkant begint te ondersturen, verliest het stuurwiel op een vrij natuurlijke manier wat gewicht. Omgekeerd, bij het uitaccelereren met overstuur, neemt het koppel toe met een duidelijk feedback-effect, waardoor correcties intuïtief zijn. Het is niet de 'ruigste' basis op de markt en er is geen overdaad aan microtrillingen, maar de nuttige informatie is er, in een duidelijke hiërarchie.

Bij vibrators hangt de sensatie erg af van de filtering die je kiest. Met weinig filters voel je duidelijk de structuur van de shaker, de schokken en de kleine, snelle schokken. De motor reageert snel, zonder waarneembare vertraging, waardoor je de trilling via het stuur kunt 'lezen'. Door de afvlakking iets te verhogen, behoud je de vorm van de vibrator maar verwijder je de te droge kant, wat comfortabeler kan zijn voor lange sessies. Hier past iedereen zich aan op basis van zijn tolerantie en cockpit.

Na verloop van tijd is de consistentie goed. Opwarmen is geen probleem en je hebt niet het gevoel dat het koppel na een tijdje wegvalt. De basis blijft stabiel qua kracht en gevoel, wat belangrijk is voor de geheugenspier. Voor sessies die meerdere uren duren, is de belangrijkste factor het instellen van de maximale kracht: als je deze te hoog instelt, raak je vermoeid; als je deze goed instelt, blijf je lange tijd precies zonder aan te spannen.

Bij snelle correcties reageert de ClubSport DD snel en zuiver. Als de achterkant hapert, beweegt het stuur snel maar op een controleerbare manier, zonder vreemde elektronische schokken. De draaisnelheid van de motor betekent dat je een slip kunt opvangen met korte, effectieve bewegingen. Dit is waar het verschil met een minder krachtige basis het duidelijkst is: je hebt meer marge om een drift tegen te gaan, omdat de motor gemakkelijker volgt wat je handen willen doen.

Qua gevoel is de onderdompeling erg solide. Je krijgt echt het gevoel verbonden te zijn met het chassis van de auto, met een stuur dat je vertelt wat er onder de banden gebeurt zonder kunstmatig te overdrijven. Het vertrouwen komt vrij snel, vooral wanneer je een bocht ingaat, waar de basis je helpt om te voelen waar de grens ligt zonder plotseling de controle te verliezen. Eerlijk gezegd is dit het soort basis dat ervoor zorgt dat je rondjes wilt blijven rijden, gewoon voor het plezier van het gevoel in je handen.

Vergeleken met veel krachtigere bases verliezen we een beetje in termen van rauwe fysieke 'wow-factor', maar winnen we soms in termen van dagelijks comfort. De ClubSport DD blijft in een zone waar je kunt profiteren van de directe aandrijving zonder tot het uiterste te gaan. Voor veel sim racers is dit een zeer geschikte balans.

Voor wie is het? Wat we leuk vinden / Wat we niet leuk vinden

De ClubSport DD is duidelijk gericht op de gemotiveerde simracer: een gemiddelde gebruiker die komt van een riemaangedreven basis of een kleine directe aandrijving, of een al ervaren rijder die een solide setup wil zonder naar de top van het gamma te gaan. Voor een complete beginner is het nog steeds betaalbaar, maar het is eerlijk gezegd een beetje te groot als je niet zeker weet of je bij de hobby blijft. Op consoles is het gericht op diegenen die een echte stap omhoog willen maken in sensaties zonder meteen over te stappen op een dedicated PC.

Een van de positieve punten is de kwaliteit van de FFB. Het detailniveau, de lineariteit en het reactievermogen geven een zuiver, bruikbaar gevoel, met een echte winst aan controle ten opzichte van een eenvoudiger basis. Daarna komt het beschikbare vermogen, goed gekalibreerd voor 'serieus' gebruik zonder een valstrik te worden. Tot slot is de integratie in het Fanatec ecosysteem een echt pluspunt: eenvoudig stuurwiel verwisselen, brede compatibiliteit, relatief eenvoudige set-up.

Wat de beperkingen betreft, moeten we de totale investering noemen. Alleen de basis kost al een bepaald bedrag, maar om er het maximale uit te halen, heb je een redelijk stijve cockpit en een samenhangend stuur/pedaal nodig. De totale eigendomskosten zijn niet te verwaarlozen. Het tweede punt is dat je nog steeds afhankelijk bent van het Fanatec ecosysteem voor het vliegende gedeelte, wat de mogelijkheden van mix-and-match beperkt in vergelijking met meer open oplossingen. Tot slot zullen sommige kieskeurige gebruikers vinden dat de afwerking en bepaalde softwaredetails niet zo ver gaan als bij sommige ultra-premium concurrenten die de ervaring tot aan de laatste knop doorvoeren.

In termen van waargenomen waarde is de ClubSport DD een serieuze maar gerechtvaardigde investering voor iemand die veel speelt. Je kunt duidelijk zien waar het geld naartoe gaat: naar de motor, precisie en consistentie. Voor occasionele gebruikers lijkt de uitgave misschien hoog, maar voor enthousiastelingen die meerdere keren per week rijden, verdedigt het basismodel zichzelf zeer goed in termen van gevoel-prijsverhouding.

Uitspraak

De Fanatec ClubSport DD verandert duidelijk de ruggengraat van een setup. Je gaat van een stuur dat een auto 'simuleert' naar een stuur waarmee je de auto echt kunt voelen: grip, downforce, gripverlies, trillers, alles wordt duidelijker en fijner. Het is het soort basisafstelling dat een al fatsoenlijke pedalen en cockpit verandert in een veel samenhangender en meeslepender geheel.

Op de markt bevindt de ClubSport DD zich in het toegankelijke topsegment, net onder de monsters van vermogen en prijs die gereserveerd zijn voor de ultraliefhebbers. Hij biedt genoeg koppel en precisie om de meerderheid van de serieuze sim racers tevreden te stellen, terwijl hij hanteerbaar blijft qua set-up, afstellingen en comfort. Het is niet de meest extreme basiseenheid, maar het is ook duidelijk geen afgeprijsd 'semi-pro' product.

Ik zou het aanraden aan gemiddelde en gevorderde PC- of consolegebruikers die een duurzame basis willen voor hun setup, met een echte sprong in het gevoel vergeleken met een basis uit het instap- of middensegment. Aan de andere kant, als je niet veel speelt, als je cockpit licht is of als je op zoek bent naar de goedkoopst mogelijke oplossing om te beginnen, is het niet de beste keuze op de korte termijn.

Als je op zoek bent naar een krachtige, nauwkeurige en schaalbare direct-drive basis die het solide hart van je Fanatec ecosysteem kan worden, dan kan dit product duidelijk het verschil maken voor je setup.