Fanatec CSL DD Ready2Race Bundle PC (8 Nm) : test en volledige review

De Fanatec CSL DD Ready2Race Bundle PC (8 Nm) is duidelijk de 'serieuze' instap in de wereld van Direct Drive. Het is niet de goedkoopste kit op de markt, maar het belooft iets heel aantrekkelijks: een samenhangend pakket, klaar voor gebruik, met een 8 Nm Direct Drive-basis, een stuur, een pedalenset en eigen software-integratie, zonder dat je drie verschillende merken hoeft in te duiken.

Deze bundel is met name aantrekkelijk voor simracers die een duidelijke stap weg willen zetten van riemaangedreven of tandwielaangedreven vliegwielen, zonder zich meteen in de monsters van 12-15 Nm en meer te storten. Het idee is eenvoudig: genoeg koppel om de auto echt te voelen, een zeer lage latentie, schonere sensaties, en dat alles in een ecosysteem dat nog steeds in ontwikkeling is.

Zelf heb ik deze test vanuit drie invalshoeken benaderd: de kwaliteit van het gevoel in de game (precisie, gripmeting, consistentie), de samenhang van de bundel (stuur + crankstel + onderstel) en het gebruiksgemak. Het doel is niet alleen om erachter te komen hoe krachtig de CSL DD 8 Nm is, maar vooral of dit pakket standhoudt als allround oplossing voor urenlang rijden zonder hoofdpijn op de pc.

Ontwerp en productie: een compacte maar serieuze basis

Visueel geeft de CSL DD 8 Nm basis meteen een indruk van compactheid en dichtheid. Het aluminium blok met vinnen fungeert als een chassis en passieve radiator, dus er is geen lawaaierige ventilator nodig. In de hand voelt de basis solide en stevig aan, zonder parasitaire speling. Je kunt voelen dat de kern van het product ontworpen is om lang mee te gaan, vooral de motor en de stijfheid van de as.

Het stuurwiel in deze bundel (CSL-serie) blijft georiënteerd op het instapniveau van de Fanatec-serie, met een versterkte plastic structuur en een paar metalen inzetstukken. De knoppen klikken netjes en de peddels zijn fatsoenlijk, maar niet vergelijkbaar met de duurdere ClubSport-stuurwielen. Het ligt netjes in de hand, maar je krijgt het gevoel dat Fanatec een compromis heeft moeten vinden tussen de kosten en de waargenomen kwaliteit. Dit is meer een functioneel stuurwiel dan een juweel van een afwerking.

De CSL pedalen, meestal geleverd in een tweepedaalsconfiguratie in dit type pakket, stralen solide gestempeld metaal uit. De pedalen zijn stabiel en de voet is breed en zwaar genoeg om niet te veel te bewegen, vooral wanneer ze op een cockpit zijn gemonteerd. Het voetgevoel is behoorlijk stevig voor deze serie, met een rem die progressief blijft, zelfs zonder een 'echte' originele load cell.

Wat meteen verrassend is, is de kleinere omvang van de Direct Drive-basis in vergelijking met zijn koppelniveau. Hij past gemakkelijk op een bureau of in een kleine cockpit, zonder een aluminium monster op te dringen. Wat een beetje teleurstellend is, zijn de kleine plastic accenten op het stuurwiel en bepaalde afwerkingsdetails die de positionering in het middensegment verraden. Vergeleken met concurrerende gordelkits is het onderstel meer premium, het stuur iets minder en de pedalen ongeveer gemiddeld.

Instellingen, aanpassingen en compatibiliteit

Het hart van de Fanatec-ervaring is ook de software. Op een PC wordt de bundel geïntegreerd via de Fanatec driver en de speciale instellingeninterface. De belangrijkste parameters van de basis zijn toegankelijk: maximale kracht, krachtfilter, lineariteit, demping, wrijving, interpolatie, enz. In de praktijk geven de meegeleverde presets al een heel behoorlijk startpunt in de belangrijkste spellen, maar je wint duidelijk aan finesse door een paar minuten te spenderen aan het aanpassen ervan.

Navigatie in de menu's direct op de basis/vlucht is functioneel. Je kunt het FFB-profiel on the fly wijzigen en de gain, FFB en rotatie aanpassen zonder de sessie te verlaten. De leercurve is redelijk: iemand die van een eenvoudiger stuur komt zal wat tijd nodig hebben om de impact van elke parameter te begrijpen, maar niets onoverkomelijks. Als je eenmaal je profiel hebt gevonden, hoef je het nauwelijks meer aan te raken.

Qua compatibiliteit is deze bundel voornamelijk ontworpen voor de PC. Het pakket werkt uitstekend met de belangrijkste simulators en racegames van dit moment, van de meest geavanceerde simulators tot de meer arcade-georiënteerde titels. De kracht van het systeem ligt in het ecosysteem: de basis accepteert een breed scala aan Fanatec-stuurwielen (CSL, ClubSport, Podium), alle soorten Fanatec cranksets, H-shifters, handremmen, naven, enz. Je kunt beginnen met deze bundel en dan alleen het stuur upgraden of een loadcell toevoegen aan de pedalen.

Wat schaalbaarheid betreft, fungeert de CSL DD 8 Nm als een duurzame basis. Je kunt het duidelijk lange tijd als je belangrijkste basis houden en er alles omheen ontwikkelen. Vergeleken met meer gesloten oplossingen is dit een groot voordeel als je van plan bent om geleidelijk hogerop te gaan. Je krijgt de indruk dat deze bundel is ontworpen als een instap in het Fanatec ecosysteem in plaats van als een doel op zich, maar zonder dat dit ten koste gaat van de rijkwaliteit.

Sensaties in de game: waar Direct Drive alles verandert

Op het circuit is het verschil met een riem- of tandwielaangedreven stuurwiel onmiddellijk merkbaar. De besturing is veel scherper, het koppel komt zonder traagheid aan en de krachtvariaties zijn duidelijker. De precisie van de FFB maakt een echte sprong voorwaarts. Het kleinste gripverlies, de kleinste microcorrectie op hoge snelheid, het kleinste haperen aan de achterkant in een snelle bocht - alles is veel duidelijker. Je begrijpt echt beter wat de auto doet.

In langzame bochten voel je duidelijk het gewicht van de voorkant, de belasting die wordt overgebracht, het moment waarop de band begint te slippen. De besturing 'kwijlt' niet, het duurt niet lang om te reageren: de auto gehoorzaamt direct aan wat je aan het stuur doet. In snelle bochten valt vooral de stabiliteit van de kracht rond het neutrale punt op. Geen aarzeling, geen golf van kracht die de informatie vertroebelt. Het zorgt ervoor dat je eerder wilt aanvallen, omdat de feedback je vertrouwen geeft.

Grip aflezen is een van de sterke punten van de CSL DD 8 Nm. Je kunt duidelijk de variaties in grip zien tussen het ingaan, het midden en het uitkomen van een bocht. Wanneer je de voorkant te zwaar belast, wordt het stuur net hard genoeg en vervolgens 'lichter' wanneer de grip wegvalt, zonder grote kunstmatige schokken. Je voelt beter aan wanneer je je voet van het gaspedaal moet halen of je stuurgedrag moet corrigeren. Bij de vibrators is de textuur zuiver zonder agressief te zijn. Je kunt voelen of je licht op de stoeprand rijdt of er vol tegenaan gaat, en de basis geeft het verschil aan tussen een platte vibrator en een agressievere.

Tijdens lange sessies is consistentie aan de orde van de dag. De basis wordt niet merkbaar warm, de kracht blijft stabiel en de afwezigheid van een lawaaierige ventilator is een echt comfort. Het koppel van 8 Nm is meer dan genoeg voor lange sessies zonder je armen te vermoeien, op voorwaarde dat je de versterking niet bij elk spel tot het maximum opdrijft. Voor serieus maar niet extreem gebruik is de balans tussen kracht en vermoeidheid erg goed.

De basis reageert snel op snelle correcties, vooral in het geval van overstuur of gesimuleerde aquaplaning. De terugkeer naar het midden is snel maar controleerbaar, genoeg om een overtrek op te vangen zonder tegen de motor te vechten. Je voelt wanneer je het stuur moet 'loslaten' en wanneer je de controle weer terug moet krijgen. Dit soort gedrag is typisch voor Direct Drive: weinig traagheid, weinig mechanische wrijving, veel finesse.

Vergeleken met een minder krachtig basismodel (4-5 Nm) win je aan koppelreserve en dynamiek. Het stuur raakt niet verzadigd zodra je de effecten opstapelt (hobbels, trillers, stuurkrachten) en het gevoel blijft goed afleesbaar, zelfs in harde bochten. Vergeleken met een krachtigere basisuitvoering verlies je aan rauw geweld en 'gespierd' fysiek realisme, maar je behoudt veel van de voordelen van Direct Drive: precisie, zuiverheid en snelheid. Voor de meeste simracers is dit vermogensniveau al meer dan voldoende.

In termen van totale onderdompeling heeft de bundel duidelijk effect. Het originele crankstel is, zelfs zonder de loadcell, nog steeds fatsoenlijk en zorgt voor een relatief progressief remgedrag, vooral met een beetje werk aan de pedaalslag en de dode zone instellingen. Het stuur doet zijn werk, ook al geven de bekleding en materialen niet hetzelfde eersteklas gevoel als bij een duurder model. Uiteindelijk houden we een virtuele cockpit over die levendiger, nauwkeuriger en veel betrouwbaarder aanvoelt in zijn reacties. Dat is waar de basis de ervaring echt verandert.

Voor wie is het? Wat we leuk vinden, wat we niet leuk vinden

Deze bundel spreekt duidelijk twee hoofdprofielen aan: de gemotiveerde beginner die direct een serieuze basis wil zonder het 'speelgoed'-stadium te doorlopen, en de gevorderde simracer die van een riemaangedreven stuur komt en de Direct Drive stap wil zetten zonder alles stuk voor stuk met de hand te configureren. Voor een zeer ervaren rijder die al is uitgerust met een topmodel, zal de CSL DD 8 Nm meer fungeren als een tweede setup of een compactere basis.

Wat me het meest bevalt aan dit pakket is in de eerste plaats de kwaliteit van de force feedback in vergelijking met het instapmodel. De basis biedt een zuivere, snelle, leesbare FFB, met sensaties die de ervaring van iemand die gewend is aan een stuur uit de massamarkt al zouden veranderen. Dan is er nog de samenhang van het Fanatec ecosysteem: alles integreert, alles is herkenbaar, accessoires pluggen in en worden herkend zonder doe-het-zelf. Tot slot maken de compactheid en de stilte van de basis het hele systeem geschikt voor gebruik op kantoor, zonder dat de kamer verandert in een mechanische werkplaats. Gewoon aansluiten, een paar aanpassingen doen en je kunt aan de slag.

Er zijn grenzen, en die hebben vooral te maken met de bundellogica. Het meegeleverde stuur is functioneel, maar mist karakter: geen ultra-premium materialen, een tamelijk ingetogen ontwerp en een gevoel in de hand dat je eraan herinnert dat je op een CSL-reeks zit. Het crankstel, zonder de originele load cell module, is een stap omlaag voor diegenen die ultra-realistisch en zeer progressief willen remmen, vooral in het wegracen waar remproportionering kritisch wordt. Tot slot is de totale prijs, hoewel concurrerend voor Direct Drive in dit ecosysteem, nog steeds een aanzienlijke investering voor een 'beginners' setup. Het kan prikken als je denkt aan een eenvoudig speeltje om in het weekend mee te spelen.

Als het gaat om waargenomen waarde, hangt alles af van het vergelijkingspunt. Vergeleken met een geared kit op instapniveau is het kwaliteitsverschil de investering meer dan waard als je simracen serieus neemt. Vergeleken met krachtigere oplossingen of oplossingen uit het topsegment blijft dit pakket aantrekkelijk omdat het een uitstekende balans biedt tussen prestaties, prijs en opwaardeerbaarheid. Je betaalt ook voor toegang tot een ecosysteem waarmee je jarenlang vooruit kunt.

Verdict: een echte ommezwaai naar "serieuze" Direct Drive

De Fanatec CSL DD Ready2Race Bundle PC (8 Nm) verandert vooral één ding in een setup: de kwaliteit en zuiverheid van de link tussen jou en de auto. Je gaat van een stuur dat krachten 'simuleert' naar een systeem dat ze veel directer overbrengt. Het stuur wordt een fijn stuurgereedschap, niet gewoon iets dat je draait om bochten te nemen.

Op de markt bevindt dit pakket zich qua prestaties duidelijk in het middensegment. Het is niet de goedkoopste optie, noch is het een monster van kracht, maar het is een cruciaal punt: het stelt een groot aantal simracers in staat om de Direct Drive stap te zetten zonder het budget te breken of software stabiliteit op te offeren. De basis is serieus genoeg om het hart van een ambitieuze setup te blijven, zelfs na verschillende upgrades aan het stuur en de pedalen.

Ik zou het vooral aanraden aan mensen die veel PC's gebruiken, die betrouwbare, upgradebare hardware willen en die van plan zijn om in de loop van de tijd vooruit te gaan. Voor iemand die alleen af en toe een arcadespelletje wil spelen, of die niet van plan is om te investeren in het afstellen van spellen, is het waarschijnlijk overkill. Als je op zoek bent naar een echte doorbraak in racesensaties, met een samenhangende, upgradebare bundel, dan kan dit product duidelijk het verschil maken in jouw setup.